Tại sao mắt hay chảy nước mắt khi làm việc nhiều giờ liên tục? Nguyên nhân và cách khắc phục hiệu quả

Bạn có bao giờ tự hỏi: Tại sao mắt hay chảy nước mắt khi làm việc nhiều giờ liên tục? Đây là tình trạng rất nhiều người gặp phải, nhất là dân văn phòng, học sinh, sinh viên hay người sử dụng máy tính thường xuyên. Hiện tượng này không chỉ gây khó chịu mà còn ảnh hưởng khá nhiều tới hiệu quả công việc hằng ngày. Cùng khám phá những nguyên nhân thực sự và giải pháp hiệu quả trong bài viết dưới đây, giúp bạn bảo vệ đôi mắt khỏe mạnh và tận hưởng cuộc sống trọn vẹn hơn!

1. Giải thích hiện tượng: Chảy nước mắt khi làm việc lâu

1.1 Hiện tượng chảy nước mắt là gì?

Chảy nước mắt (hay còn gọi là lệ trào) là phản ứng của cơ thể nhằm bảo vệ mắt trước các yếu tố gây kích ứng hoặc mệt mỏi. Khi làm việc dài, đặc biệt là trước màn hình máy tính hoặc điện thoại, nhiều người đột nhiên cảm thấy mắt cay, mỏi và nước mắt tự nhiên chảy ra. Đây là phản xạ tự nhiên giúp mắt cân bằng lại môi trường và loại bỏ các tác nhân gây hại.

1.2 Các dấu hiệu đi kèm

• Khô, cộm mắt hoặc cảm giác như có dị vật trong mắt.
• Ngứa rát, khó chịu và nhạy cảm với ánh sáng.
• Thị lực tạm thời giảm hoặc nhìn mờ.
• Đỏ mắt, chảy nước mắt nhiều hơn khi cố gắng tập trung.

Theo một nghiên cứu đăng trên PubMed, khoảng 50% người dùng máy tính từ 4 tiếng/ngày trở lên sẽ gặp vấn đề về mắt, trong đó chảy nước mắt là biểu hiện phổ biến.

2. Nguyên nhân nào khiến mắt hay chảy nước mắt khi làm việc liên tục?

2.1 Mắt bị khô do giảm chớp mắt

Một trong những nguyên nhân chính khiến mắt hay chảy nước mắt khi làm việc nhiều giờ liên tục là do giảm tần suất chớp mắt. Khi tập trung vào màn hình, chúng ta thường quên chớp mắt hoặc chớp mắt thưa hơn.
Điều này làm nước mắt bốc hơi nhanh, mắt khô và kích thích tuyến lệ tiết ra nhiều nước mắt hơn để cân bằng lại môi trường mắt. Đây là cơ chế phòng vệ tự nhiên nhưng lại dẫn tới tình trạng nước mắt trào ra ngoài.

Ví dụ thực tế, chỉ cần 2 giờ làm việc liên tục mà không nghỉ ngơi, tần suất chớp mắt có thể giảm 40% so với bình thường (theo Hiệp hội Nhãn khoa Hoa Kỳ – AAO).

2.2 Tiếp xúc môi trường khô hoặc điều hòa

Không khí điều hòa trong phòng kín cũng làm không khí khô hơn, hơi nước từ bề mặt mắt dễ bị bay đi nhanh. Khi đó, tuyến lệ tiếp tục sản xuất nhiều nước mắt dẫn đến trào ra ngoài.

2.3 Ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử

Ánh sáng xanh phát ra từ màn hình thiết bị điện tử góp phần làm mắt mỏi, tăng cảm giác khó chịu, dễ gây khô và kích thích tiết nước mắt để làm dịu.

2.4 Lý do khác

• Mắt điều tiết quá mức khi tập trung đọc, nhìn gần thời gian dài.
• Sử dụng kính áp tròng không phù hợp hoặc vệ sinh kém.
• Tiền sử dị ứng, viêm kết mạc hoặc mắc các bệnh về mắt.

3. Tác hại khi mắt thường xuyên chảy nước mắt do làm việc quá lâu

3.1 Làm suy giảm thị lực tạm thời

Chảy nước mắt liên tục khiến tầm nhìn mờ nhòe tạm thời, ảnh hưởng tới sự tập trung, dễ gây tai nạn khi làm những công việc cần độ chính xác hoặc lái xe.

3.2 Gia tăng nguy cơ các bệnh về mắt

Nếu kéo dài, mắt dễ mắc phải các bệnh lý như viêm kết mạc, viêm giác mạc, hội chứng khô mắt. Thậm chí, một số trường hợp bị xước giác mạc do dụi mắt hoặc cọ xát mạnh.

3.3 Ảnh hưởng đến tâm lý và hiệu suất công việc

Ngứa – cay mắt làm bạn khó chịu, mất tập trung, hiệu quả công việc giảm sút, thậm chí cảm thấy mệt mỏi, stress kéo dài.

3.4 Lâu dài có thể cần can thiệp y tế

Nếu không chữa trị, tình trạng này có thể dẫn tới các biến chứng nghiêm trọng hơn và cần tới sự can thiệp của bác sĩ chuyên khoa.

4. Cách khắc phục hiệu quả hiện tượng mắt chảy nước mắt khi làm việc liên tục

4.1 Áp dụng quy tắc 20-20-20 bảo vệ mắt

Sau mỗi 20 phút làm việc, hãy dành 20 giây nhìn xa 20 feet (~6 mét) để mắt được thư giãn, giảm áp lực lên mắt. Quy tắc này đã được nhiều chuyên gia nhãn khoa khuyến nghị và chứng minh có hiệu quả thực tế (theo Wikipedia).

4.2 Bổ sung nước và các chất cần thiết cho cơ thể

Uống đủ nước giúp duy trì độ ẩm bóng mắt; bổ sung các thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, hạt chia… hỗ trợ tuyến lệ hoạt động hiệu quả, chống khô mắt.

4.3 Điều chỉnh môi trường làm việc

• Tránh ngồi lâu dưới máy lạnh; sử dụng máy tạo ẩm nếu môi trường quá khô.
• Sử dụng màn hình chống chói hoặc đeo kính bảo vệ mắt để giảm tác động của ánh sáng xanh.

4.4 Nghỉ mắt thường xuyên, không dụi mắt

Giữa giờ làm, hãy nhắm mắt, hoặc nhẹ nhàng massage vùng quanh mắt để tăng lưu thông máu. Tránh dùng tay dụi mắt vì dễ gây tổn thương hoặc nhiễm trùng.

4.5 Sử dụng nước nhỏ mắt và thăm khám định kỳ

Bạn nên chọn các loại nước nhỏ mắt chuyên dụng giúp làm dịu, cung cấp độ ẩm kịp thời cho mắt khi cần thiết. Định kỳ kiểm tra mắt để phát hiện sớm các bất thường.

Mua các sản phẩm dưỡng mắt hoặc nước nhỏ mắt chất lượng tại  AAI Pharma hoặc xem thêm nhiều bài viết hữu ích trong phần Tin tức của chúng tôi.

5. Lời khuyên giữ gìn đôi mắt khỏe mạnh khi làm việc lâu

5.1 Thay đổi thói quen sinh hoạt

Không nên liên tục nhìn màn hình quá lâu. Hãy kết hợp thư giãn, vận động nhẹ sau mỗi 1–2 tiếng làm việc giúp đôi mắt bớt căng thẳng.

5.2 Sử dụng thiết bị thông minh hỗ trợ

Hãy chọn màn hình lớn, điều chỉnh độ sáng phù hợp; dùng phần mềm lọc ánh sáng xanh giúp giảm tác động tiêu cực đến mắt. Nếu được, bạn có thể dùng thêm kính chống tia UV và ánh sáng xanh.

5.3 Khám mắt định kỳ 6 tháng/lần

Việc thăm khám định kỳ giúp bạn kiểm tra và xử lý kịp thời các vấn đề về mắt. Hãy liên hệ với các chuyên gia hoặc trung tâm nhãn khoa nếu hiện tượng chảy nước mắt kéo dài hay tăng nặng.

5.4 Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý

Tăng cường rau xanh, trái cây, các loại quả mọng… bổ sung vitamin A, C, E và các nguyên tố vi lượng giúp tăng cường sức khoẻ mắt.